Το κομπολόι της φωνολογικής επίγνωσης

Επιδιώκουμε την ανάπτυξη της φωνολογικής επίγνωσης μέσω διαφόρων δραστηριοτήτων. Μία από τις πιο απλές και αποτελεσματικές είναι με τη χρήση αυτοσχέδιων κομπολογιών. Με αυτά μπορεί να επιτευχθεί η καλλιέργεια της λεξικής, της συλλαβικής και της φωνημικής επίγνωσης.

Για να τα φτιάξετε θα χρειαστείτε κορδόνι και χάντρες. Επέλεξα το κορδόνι, προκειμένου να υπάρχει μια ελαφριά αντίσταση κατά την κίνηση των χαντρών.

Δίνουμε το κομπολόι στο παιδί, του προτείνουμε να τοποθετήσει όλες τις χάντρες στα αριστερά και να το κρατήσει με το αριστερό του χέρι. Του λέμε μια πρόταση και το παιδί καλείται να την επαναλάβει, μετακινώντας προς τα δεξιά μία χάντρα για κάθε λέξη (λεξική επίγνωση). Για τη συλλαβική επίγνωση του λέμε μια λέξη, την οποία χωρίζει σε συλλαβές. Πιο συγκεκριμένα, για κάθε συλλαβή μετακινεί μια χάντρα προς τα δεξιά. Τέλος, του λέμε μια λέξη, την οποία θα πρέπει να αναλύσει στα φωνήματά της (φωνημική επίγνωση). Όπως και προηγουμένως, για κάθε φώνημα μετακινεί μια χάντρα προς τα δεξιά.

Εκτός από την ανάλυση, μπορούμε να αξιοποιήσουμε το κομπολόι και για τη σύνθεση προτάσεων, λέξεων και συλλαβών. Για παράδειγμα, ο εκπαιδευτικός ψιθυρίζει μια λέξη σε κάποιο παιδί ή του τη γράφει για να τη διαβάσει μόνο αυτό. Στη συνέχεια, καλείται να πει στα υπόλοιπα παιδιά τα φωνήματα από τα οποία αποτελείται η λέξη αυτή, μετακινώντας μία προς μία τις χάντρες προς τα δεξιά. Τα άλλα παιδιά καλούνται να καταλάβουν ποια είναι η λέξη που προκύπτει από τη σύνθεση των φωνημάτων.